Eğer bu araç kitini okuyorsanız, çözüm gazeteciliğiyle ve onun habercilik becerilerinizi nasıl geliştireceği ile en azından ilgileniyorsunuz demektir. Bu harika. Biz gazetecilerin problemlere verilen tepkilere bakarak çok şey kazandıklarına inanıyoruz.
İlgi uyandıran birçok farklı hikâye haberleştirilmiyor. Neden? Gazetecilik mesleği, geleneksel olarak, çözümü araştırma için meşru bir yem olarak görmeye dirençli olmuştur. Bazı muhabirler ya da editörler bunun taraflılık, ucuz hikâye ya da halkla ilişkiler olarak görüleceğinden çekinir. Çözüm Gazeteciliği Ağı’nda (ÇGA) bizim misyonumuz bu algıyı değiştirmektir. Biz, çözüm gazeteciliğini toplumsal sorunlara verilen cevapların titiz ve ilgi çekici bir biçimde haberleştirilmesi; haberciliğin en yüksek gazetecilik standartlarında yapılması olarak görüyoruz.
Hâlihazırda, 170’in üzerinde haber odası ve binlerce bireysel gazeteciden oluşan ağımızla sağlam çözüm gazeteciliğinden korkulmaması gerektiğini göstermek için çalışıyoruz. Tersine, o gazetecinin cebindeki önemli fakat yeterince kullanılmayan araçtır.
ÇGA, The New York Times’daki “Fixes” (Çözümler) köşesinin yazarları olan tecrübeli gazeteciler David Bornstein ve Tina Rosenberg ile işe, çevrim içi medyanın patladığı zamanlarda başlayan bir gazeteci ve yazar olan Courtney E. Martin tarafından kuruldu. Üçünün, Hindistan’ın tarlalarından, Brezilya’daki hastanelerden, New Orleans’ın Ninth Ward bölgesinden geçen benzersiz bir yolculukları oldu ve hepsi de aynı sonuca vardı: Dünyadaki toplumsal sorunlara verilen tepkileri konu alan müthiş hikâyeler için gazeteciler arasında yeterince sağlıklı rekabet yoktu.
Eskiden şöyle düşünülürdü: Çözümleri ele alırsak profesyonelliğimizden ödün verebiliriz. Şimdilerde şöyle düşünülüyor: Çözümleri ele almazsak profesyonelliğimizden ödün vermiş oluruz. Gazeteciler olarak bizim görevimiz topluma doğruyu gösteren bir ayna tutmak. Kişilerin ve kurumların sorunları çözmek için kullandıkları –başarılı olsun olmasın– birçok yöntemi haberleştiremediğimizde işimizi yapmamış oluruz. Mesela, okullardaki sistematik sorunları ele almakla yetinir ve eğitimi iyileştirmek için çalışan örnekleri göz ardı edersek hikâyenin tamamını anlatmamış oluruz.
Çoğumuz, bir etki yaratmak istediğimiz, dünyayı iyileştirmek istediğimiz için gazeteci oluruz. Fakat etki yaratmanın tek yolu yapılan yanlışları ortaya çıkarmak değildir. Sorunu ortaya çıkarmak elbette ki çok önemlidir fakat problemler kadar insanların onları nasıl çözdüğünü de ele alırsak bu etki büyür. Örneğin eğitim muhabirleri, devlet okullarının yoksul çocukları nasıl yarı yolda bıraktığına dair sert, vurucu hikâyeler üretirler. Oysa bazı okulların öğrencilerinin tümünü nasıl eğittiğini ve bunu nasıl başardıklarını da ele alsalar çok daha etkili olabilirlerdi. Bu türden hikâyeler okurları, dinleyicileri ve izleyicileri harekete geçirir. Böylece kamuoyunda tartışılanlar değişir. Ve politikalar değişir.
Kişiler birileri problemlerine işaret etti diye öylece değişmez. Değişimin mümkün olduğunu bilmeli ve bunu başaran örnekleri görmeliyiz. Toplumlar da bu şekilde işler.
Çözüm Gazeteciliği Eğitim Laboratuvarı çözüm gazeteciliğini uygulamak isteyen herkes için tasarlanmıştır. İster yaklaşımını yeniden canlandırmak isteyen deneyimli bir yazılı basın çalışanı olun, ister başlangıçta gazeteci olmanıza neden olan sebeplerle yeniden bağ kurmak isteyen kariyerinin ortasındaki bir kameraman, ister kariyerinin tanımını yapmak isteyen bir gazetecilik öğrencisi ister bunların arasında bir yerde olun bu sayfaları değerli bulacağınız umuyoruz.
Çözüm Gazeteciliği Eğitim Laboratuvarı, çözüm gazeteciliği uygulamalarında kullanıcılarına, araştırmaya değer bir tepkiyi teşhis etmek olan ilk adımdan yayınlandığında okurların çalışmanıza ilgi göstermesi olan son adıma kadar rehberlik eder. Fakat sizin bu kaynakta geleneksel bir kitapta olacağı gibi baştan sona doğru ilerlemeniz gerekmez. Size en faydalı olacak bölümleri seçebilirsiniz.
Size yazar tıkanması yaşadığınız zamanlarda yardımcı olması için birkaç çözüm gazeteciliği hikâyesi örneğinin yapısını inceleyeceğiz. Araç kitinde çözüm yaklaşımını hayata geçiren videolar ve interaktif egzersizler bulacaksınız. Örneğin, geliştirdiğimiz Çözüm Hikâyesi Takipçisi’nden vaka incelemeleri ve örnek hikâyelere verilen bağlantılar ve sitemizdeki ve diğer kaynaklardaki bağlantılar. Bunlara ek olarak sağlık, eğitim ve şiddet gibi belli konularda uzmanlaşan haberciler için özel rehberler hazırladık.
Biz elinizdekini bir çalışma dokümanı olarak görüyor ve sizden gelecek tepkileri bekliyoruz. Lütfen bize ister e-posta ister Twitter isterseniz uçağın kuyruğuna taktığınız bir yazıyla geri bildirimde bulunun. Bu kaynağı geliştirmemize yardımcı olacak ve onu, çözüm gazeteciliğini uygulayan ve her gün büyüyen kişiler ağına daha faydalı kılacak her türlü tavsiyeye açığız.
Sizden gelecek haberleri bekliyoruz!
