Dilimler

Son birkaç yıldır odak, veri gazeteciliğinde olmasına rağmen bazı gazeteciler hâlâ geniş veri kümelerinden çekiniyor. Ve gazeteciler veriye yöneldiklerinde bunun sebebi negatif bir sapmayı araştırmak oluyor. Verilerin cevap verdiği gazetecilik sorularından bazıları şunlar: En yüksek suç oranına sahip şehir hangisidir? Yönetimin en zayıf olduğu yer neresidir? Irksal ve ekonomik eşitsizliklerin en yaygın olduğu yer neresidir?

Biz gazetecilerin veriyi farklı bir biçimde, pozitif sapmaları ya da en iyi performans gösteren veri kümesi dilimlerini keşfederek kullanmasını öneriyoruz. Örneğin: Teksas’taki hangi hastane en düşük bulaş oranına sahip? Yeniden suç işleme oranı hangi eyalette en düşük? Hangi ülkede kadınlar hükümete en yüksek oranda katılım sağlıyor?

Pozitif bir sapma, haber değeri taşıyan bir şeylerin olduğuna dair bir işarettir. Pozitif sapmanın ardındaki hikâyeyi yakalamak gazetecinin işidir ve bunu yaparak, dünyanın her yerinden insanlar için değerli olabilecek bilgileri açığa çıkarmış olur. Belki de Teksas’taki bir hastane doktorlardan biri ellerini yıkamayı es geçtiğinde seslerini yükseltmeleri için hemşireleri cesaretlendirecek bir yol bulmuştur. Belki devlet hapishanesi yetkilileri yakın zamanda salıverilen hükümlüler için akıl sağlığı hizmeti ve ilaç tedavisi sunmaya başlamıştır. Bunlar önemli hikâyelerdir. (Buna rağmen, pozitif bir sapmanın hiçbir şeye işaret etmemesi de mümkün. Veride, demografik işleyişte bir gariplik ya da bir hesap hatası olabilir. Dediğimiz gibi, bunu ortaya çıkarmak gazetecinin işidir!)

Pozitif sapma gazeteciliği veri sonuçlarından geriye doğru işler. Bazı gazetecilerin çözüm gazeteciliğini denemekte tereddüt etmesinin sebebi taraflı ya da halkla ilişkiler sorumlusu gibi etiketlenmekten korkmalarıdır. Fakat pozitif sapma gazeteciliği ile veri sizi hikâyeye götürecek, böylelikle herhangi bir taraflılık iddiası çürütülmüş olacaktır.

İşte, bir dahaki sefere bir veri kümesine baktığınızda onu dikkate değer, pozitif bir sapma bulmak için dilimlere ayırmanın birkaç yolu. Bu tablo detaya kaçmayı değil, hayal gücünüzü bir nebze olsun teşvik etmeyi amaçlıyor.